Er bestaan verschillende varianten van het shuffleschaak. Elk met zijn eigen regels. Het oorspronkelijke shuffleschaak wat al bestaat sinds de 18e eeuw, had 1440 mogelijke beginstellingen en kende de minste regels. Alles mocht zo'n beetje. Alleen de 2 lopers hadden een verschillende kleur. Fischer voegde daar in de jaren 90 iets aan toe. De klassieke rokade kwam terug. Met deze regels werd het totaal aan mogelijkheden tot 960 beperkt.

Vroeger heette de uitvinding van Fischer: “Fischer Random Chess”. Maar door zijn opvattingen over de Joden is er een politiek correcte tendens om Fischer uit de geschiedenis weg te zuiveren. Een beproeft systeem is dan om de dingen een ander naampje te geven. Men noemt het tegenwoordig liever Chess960.

Maar de motieven van Fischer om nieuwe regels aan het shuffleschaak toe te voegen waren simpelweg nobel. Hij wilde hooguit dat het shuffleschaak nog wat meer op het klassieke schaak zou gaan lijken. In het klassieke schaak speelt naast de witte en zwarte loper ook de rokade nu eenmaal een grote rol.

De vraag is echter of Fischer wel radicaal genoeg was. Wellicht durfte hij (toen al) geen onderscheid te maken tussen witte en zwarte velden. Maar die is er wel degelijk. Ik noem een voorbeeld. In het klassieke schaak heeft elke speler in het begin een wit en een zwart paard. Neem nu een willekeurig veld in gedachte. Het is een feit dat dit veld door het ene paard altijd met een even aantal zetten wordt bereikt en dat het andere paard altijd een oneven aantal zetten nodig heeft. De afkomst van de stukken bepaald dus hun werking en dit is van invloed op het karakter van het spel !

Al doordenkende bedacht ik me dat er wellicht meer (onvermoede) eigenschappen bestaan die schaken schaken doet zijn. Eigenschappen die door bepaalde Fischer opstellingen ruw teniet worden gedaan. En precies om die reden heb ik het volgende bedacht: Fischer168. Een systeem met alle voordelen van het Fischer Random Chess maar wat een stuk dichter bij het klasieke schaak staat.

Fischer168 is een compacte subset van het “Fischer Random Chess”. Het kent 168 mogelijke beginopstellingen. De Fischer168 opstellingen laten zich als volgt omschrijven:

1. De regels voor een Fischer168-beginopstelling zijn precies dezelfde als die bij Fischer Random Chess.
2. Als restriktie geldt dat elk stuk zijn oorspronkelijke kleur behoudt.

Fischer168 lijkt bijna 6 keer zoveel op het klassieke schaak als dat Fischer Random Chess dit doet. Het heeft als bijkomend voordeel dat het gemakkelijk op 1 A4tje past. U kunt dit A4tje hier downloaden. 

Hier nog een audiofragment waarin do grote Bobby Fischer himself het Fischer Random Chess uit de doeken doet.